- Sędziowie
Sędzia może pracować samodzielnie, lub z asystentem. W tym drugim przypadku sędziego nazywa się Sędzią Głównym, ale jego asystentów Sędziami Rundowymi. Zadaniem sędziego (zarówno działającego samodzielnie jak i jako Sędzia Główny), jest przeprowadzenie zawodów. Zadaniem Sędziów Rundowych jest asystowanie Sędziemu Głównemu. Są oni jemu podporządkowani. Zadaniem sędziego jest pilnowanie by każdy przestrzegał regulaminów i zasad. Dotyczy to tak zawodników jak i kibiców. Zadania sędziego nie ograniczają się wyłącznie do czasu samych zawodów, ale również przed i po zawodach, i także nie tylko podczas partii ale też po i przed partiami. Sędzia ma prawo interweniować w każdej sytuacji spornej, nawet gdy nie był o to proszony. Jakkolwiek prawo to nie ma zastosowania w dwóch przypadkach, które są opisane w artykule 5.4 Rozdziału I mówiącym o nieprawidłowościach, oraz w artykule 6.8 Rozdziału II mówiącym o przełączaniu zegara.
- Rola sędziego
Zadaniem sędziego jest realizacja przepisów i reguł zgodnie z ich brzmieniem w Kodeksie Warcabowym oraz innych przepisach PZWarc. Poniższa lista ma na celu jedynie sprecyzowanie najważniejszych zadań.
Sędzia musi:
2.1. Być w posiadaniu, za pośrednictwem organizatora, regulaminu konkretnych zawodów w odpowiednim czasie przed ich rozpoczęciem.
2.2. Usunąć z regulaminu zawodów każdą część regulaminu która zmienia bądź stoi w sprzeczności z ogólnymi przepisami PZWarc.
2.3. Otrzymać oficjalną listę zawodników, wraz z ich tytułami oraz listą rezerwowych, podpisaną przez organizatora, minimum na pół godziny przed rozpoczęciem ceremonii otwarcia lub losowania.
2.4. Mieć do swojej dyspozycji tablicę do zamieszczania oficjalnych komunikatów.
2.5. Zabezpieczyć by regulamin zawodów przez cały czas znajdował się na tej tablicy.
2.6. Zagwarantować, by ostateczna lista nagród została zaprezentowana najpóźniej w dniu gdy rozgrywana jest ostatnia runda pierwszej połowy zawodów.
2.7. Upewnić się, że lista nagród jest jasna i prawidłowa.
2.8. Nosić wyraźny znak prezentujący pełnioną funkcję (na przykład identyfikator).
2.9. Zawsze mieć na sali gry sędziego rundowego, który jest uprawniony do podejmowania decyzji.
2.10. Decydować o rozmieszczeniu zawodników w kolejnej rundzie.
2.11. Uruchamiać zegary lub dawać polecenie do ich uruchomienia.
2.12. Być jedynym, który może zatrzymać zegar lub wydać polecenie do wykonania tej czynności.
2.13. Okresowo nadzorować prawidłowość pracy zegarów podczas partii.
2.14. Sprawdzać czy zawodnicy notują partie.
2.15. Starać się przejąć na siebie zapisywanie posunięć, gdy zawodnicy są w niedoczasie i mogą nie zapisywać.
2.16. Angażować się w rozstrzygnięcie każdego konfliktu pomiędzy zawodnikami.
2.17. Orzekać o przegranej w partii każdego z zawodników, którzy nie zdołali wykonać niezbędnej ilości posunięć we właściwym czasie.
2.18. Orzekać o przegranej w partii każdego zawodnika, który spóźnił się więcej niż o godzinę.
2.19. Zinterpretować każdą cześć regulaminu, która okazała się sporna.
2.20. Podjąć decyzję w każdej sytuacji, która nie jest określona regulaminami.
2.21. Gromadzić oryginały zapisów partii.
2.22. Dbać by tabela z wynikami była aktualizowana.
2.23. Brać odpowiedzialność za kojarzenia w rundach, nieważne czy komputerowe czy ręczne.
2.24. Nadzorować ogłaszanie kojarzeń.
2.25. Kierować procedurami odwoławczymi.
2.26. Być jedynym, który prezentuje końcowe wyniki zawodów podczas zakończenia, po konsultacjach z organizatorem.
2.27. Sporządzić raport z organizacji i wyników turnieju, wykorzystując aktualnie obowiązujące w PZWarc procedury i szablony.
2.28. Opisać, jeśli potrzeba na dodatkowych stronach, wszelkie anomalie, incydenty, wnioski o nałożenie dodatkowych kar, wraz z propozycjami uniknięcia podobnych sytuacji w przyszłości.
2.29. Być osobiście informowanym o realizacji wniosków i propozycji.
- Powoływanie sędziego
W oficjalnych zawodach PZWarc:
3.1. Główny Sędzia jest powoływany przez Kolegium Sędziowskie PZWarc, o ile to możliwe w konsultacji z organizatorem zawodów.
3.2. Każdy sędzia rundowy jest powoływany przez organizatora, w przypadku braku możliwości przez Kolegium Sędziowskie.
3.3. FMJD uważa za wskazane by sędziowie działali poza swoim krajem i zachęca federacje do utrzymywania kontaktów z innymi do realizacji tego zalecenia.
- Niezależność sędziego
4.1. Sędzia musi być przez cały czas całkowicie bezstronny.
4.2. Funkcje sędziego i organizatora są komplementarne.
4.3. Sędzia Główny powinien konsultować się z komitetem organizacyjnym jeśli ma jakiekolwiek wątpliwości czy nie zostaną naruszone przepisy PZWarc. Nie może być oficjalnym członkiem Komitetu Organizacyjnego.
4.4. Autorytet sędziego jest gwarantowany przez PZWarc i Kolegium Sędziowskie PZWarc.
PZWarc będzie karał każde zachowanie mogące osłabiać autorytet sędziego. Sędzia musi zapewnić sobie respekt, w razie konieczności stosując kary tak jak jest to zapisane w przepisach.
4.5. Koszty pracy sędziego muszą być opłacone. Praca sędziów musi być opłacona zgodnie z zasadami określonymi w aktualnym regulaminie finansowym PZWarc (do kontaktów, dyskusji i uzgodnień pomiędzy sędzią a komitetem organizacyjnym powinny być wykorzystane dostępne środki technologiczne).
- Kolegium Sędziowskie
Kolegium Sędziów Warcabowych (KS), jest autonomicznym organem w strukturze Związku podległym bezpośrednio Walnemu Zgromadzeniu. Jest najwyższym w Polsce organem orzekającym w sprawach interpretacji przepisów i decyduje o sprawach związanych z działalnością sędziowską PZWarc.
5.1. W skład KS wchodzi przewodniczący oraz dwóch do czterech członków. O ilości członków decyduje Konferencja. Raz do roku, KS zwołuje Konferencję Sędziów PZWarc.
Konferencja KS oprócz spraw merytorycznych dokonuje wyborów na czteroletnią kadencję. Prawo udziału w konferencji mają wszyscy sędziowie. Wybory przeprowadza się oddzielnie na Przewodniczącego i oddzielnie na członków KS. Wybierani do KS mogą być sędziowie minimum I klasy, na Przewodniczącego minimum klasy państwowej.
5.2. W czasie trwania kadencji w przypadku rezygnacji z pracy jednego z jej członków Przewodniczący może uzupełnić skład. Jeżeli z pracy zrezygnował przewodniczący, pozostali członkowie KS wybierają przewodniczącego z własnego grona, a p.o. Przewodniczącego uzupełnia skład do pełnych trzech osób. Członkowie dokooptowani muszą być zatwierdzeni na najbliższej Konferencji.
5.3. Zadania Kolegium
5.3.1. Współpraca z Zarządem PZWarc.
5.3.2. Opiniowanie regulaminów zawodów mistrzowskich PZWarc.
5.3.3. Orzekanie w sprawach precedensowych.
5.3.4. Orzekanie jako ostateczna instancja w sprawach odwoławczych od decyzji sędziego głównego zawodów mistrzowskich PZWarc, oraz innych zawodów o ile ich regulamin taką możliwość przewidywał.
5.3.5. Prowadzenie szkoleń.
5.3.6. Organizacja dorocznych konferencji sędziowskich.
5.3.7. Nadawanie klas sędziowskich.
5.3.8. Prowadzenie ewidencji sędziów.
5.3.9. Wnioskowanie do Zarządu PZWarc w sprawie opłat za licencje sędziowskie oraz diet sędziowskich.
5.3.10.Propagowanie znajomości przepisów warcabowych z wykorzystaniem dostępnych środków.
5.3.11.W uzasadnionych przypadkach zawieszanie uprawnień sędziowskich.
5.3.12.Przygotowanie raz do roku na Konferencję Sędziów i Walne Zgromadzenie Delegatów PZWarc sprawozdania ze swojej działalności.
5.3.13.W przypadku nierealizowania przez Kolegium Sędziów zadań określonych powyżej Walne Zgromadzenie Delegatów PZWarc ma prawo zawiesić Kolegium Sędziów i wyznaczyć kuratora.
5.3.14.Kurator posiada wszystkie kompetencje Kolegium Sędziów i powinien w okresie 90 dni zorganizować nowe wybory Kolegium Sędziów.
5.4. Finansowanie działalności KS - Na budżet KS składają się: roczne opłaty sędziowskie, opłaty z egzaminów sędziowskich, przychody z wydawnictw KS.
KS, z zachowaniem właściwych przepisów, samodzielnie dysponuje środkami zgromadzonymi na koncie PZWarc pochodzącymi z opłat sędziowskich.
Sprawozdanie finansowe z tych wydatków Przewodniczący przedstawia raz do roku podczas Konferencji.
- Sędziowie warcabowi
6.1. Wymagania stawiane sędziom
6.2. Sędzią warcabowym może być każda pełnoletnia osoba, posiadająca obywatelstwo polskie ciesząca się dobrą opinią w swoim środowisku i cechująca się obiektywizmem i rozwagą w postępowaniu.
6.3. Sędzia warcabowy nie może być obciążony żadnymi dyskwalifikacjami czy zawieszeniami.
6.4. Sędzia warcabowy musi posiadać minimum III kategorię warcabową.
6.5. Sędzia warcabowy musi znać przepisy i regulaminy gry, dbać o ciągłe uzupełnianie swojej wiedzy oraz należycie wywiązywać się z zadań przynależnych pełnionej roli.
6.6. Klasy sędziowskie i warunki ich uzyskania
6.6.1. Trzecia klasa
6.6.1.1. Zdanie egzaminu przed komisją sędziowską powołaną przez KS.
6.6.1.2. Spełnienie wymagań określonych w punkcie 6.1.
6.6.2. Druga klasa
6.6.2.1.Posiadanie trzeciej klasy sędziowskiej.
6.6.2.2.Prowadzenie minimum 4 turniejów jako sędzia główny.
6.6.3. Pierwsza klasa
6.6.3.1. Posiadanie drugiej klasy sędziowskiej.
6.6.3.2. Sędziowanie z II klasą sędziowską minimum 4 turniejów w tym minimum 2 z oficjalnym tempem gry (czyli zgodnym z art. 6.1 Rozdziału II), a z nich minimum jednego jako sędzia główny.
6.6.3.3. Uczestnictwo w minimum jednym seminarium sędziowskim z dwóch ostatnich organizowanych przez KS.
6.6.3.4. Zdanie egzaminu przed komisją sędziowską powołaną przez KS.
6.6.4. Klasa państwowa
6.6.4.1. Posiadanie pierwszej klasy sędziowskiej.
6.6.4.2. Sędziowanie z I klasą sędziowską minimum 4 turniejów z tempem rankingowym, a z nich minimum dwóch jako sędzia główny.
6.6.4.3. Uczestnictwo w minimum jednym seminarium sędziowskim z dwóch ostatnich organizowanych przez KS.
6.6.4.4. Zdanie egzaminu przed komisją sędziowską powołaną przez KS.
6.6.4.5. Praktyka zawodnicza potwierdzona miejscem na liście rankingowej (niezależnie od wysokości rankingu). Inaczej mówiąc kandydat na sędziego klasy państwowej minimum raz w życiu musiał figurować na liście rankingowej A, czyli rozegrać 30 ocenianych partii rankingowych.
6.6.5. Klasy międzynarodowe
Klasy międzynarodowe są nadawane przez FMJD. O nadanie takiej klasy występuje PZWarc na wniosek KS lub po uzyskaniu pozytywnej opinii KS.
6.6.5.1. Kandydat na sędziego FMJD musi posiadać klasę państwową.
6.6.5.2. Kandydat na sędziego technicznego FMJD musi posiadać minimum I klasę.